İlerde Olan
Kimi bir iş yaptığını sanır. O, boşuna bir çırpınıştır.
Kimini de yerinde durur sanırsınız. O, ilerlemektedir; fakat bu ilerleyişi görecek göz gerektir.
İlerleyiş, sadece hareket etmek demek değildir. Çevresini de beraber hareket ettirmek demektir.
Bir tertibi bozarak eşyaya bir başka tertip vermek, bir ilerleyiş değildir. İlerleyiş, özde bir değişiklikle başlar. Görünüşlerde ve biçimlerdeki bir değişmeyle değil, özdeki değişme, biçimdeki ve görünüşdeki değişmeden önce başlar.
İçine çürüyüşün her türlü tohumu serpilmiş bir düzeni başka bir tertiple ilerleteceğini uman, gitsin başını dev kayalara çarpsın.
İlerleyiş, ilkin zihnî ve ruhîdir. Sonra dışa vurur, fizikte görünür.
Halkıyla çöle dalmış olan Hz. Musa, büyük şehirlerde oturan Firavun’dan daha çok ilerliyordu.
Başka çare kalmayınca, bir mağarada, ebedî bir idealin düşü içinde uyuyan yedi genç, mermer sütunlar arasında dolaşan Romalılardan daha ileriydi ve daha çok ilerliyordu.
Hira mağarasında mutlak hakikatin zuhuru önünde ürperen Peygamber, Şam kervanlarının ipeğe gömülü parıltısı içinde ilerleyen Kureyş eşrafından çok ilerlerdeydi. Ve o Kureyş ileri gelenleri bir gün gelecek, ilerde olanın hakkını teslim edeceklerdi.
Su ilerlemese üstündeki saman ilerlemez. Siz, ilerleyen olarak samanı görürsünüz; aslında ilerleyen sudur. Gölge, uzar veya kısalır. Bu uzayış veya kısalış, gölgenin kendinden değil, ait olduğu varlığın güneşe göre olan konumundan dır.
Mağara ve şehir, güneş ve gölge, bütün bunlar bizim için birer meseldir. Gururu yıkmak için mesel. Kuvvetin asıl sahibini görmeyip kendini görenlere bir mesel. Gurura düşen, şu veya bu derecede Allah’a ortak koşmaya başlamıştır. O, artık yanşa kalktığı Kudret tarafından ezilmeyi hakketmiştir.
Gurura kapılan gerileyecek, sönecek, küçülecek ve sonunda yok olacaktır.
Eğer, gurur düşkünü uyanmazsa, pişman olmazsa tövbe etmezse, cezalanacaktır. Gurur, bir varlık iddiası olduğu için, yoklukla cezalanacaktır gurur hastası.
Gurura batmış olan, önümüzde en büyük ve canlı bir anıt gibi yükselen ölümü görmeyendir.Ölüme kör olandır.
Ölümün her an hatırlatıp durduğu faniliği unutandır.
Gören, anlayan ve düşünen için, en lüks bir apartmanda yatsa da, insanın yattığı yatakla ilerde yatacağı kabir aynı boyda, aynı endedir aşağı yukarı. Alnı ak gidenler için kabrin toprağı, en yumuşak yatakların yününden ve pamuğundan daha yumuşaktır. Alnı karalar ise, hayatta, en yumuşak yataklarda bile rahatsız, ölümde de, kabrin kavurucu mengenesinde azaptadır. Ve daha sonrası daha çetin.
İlerleme ve gerilemenin gerçek perspektifi, alçakgönüllülükle yapılan bir nefs muhasebesinde belli olur. Yoksa şu veya bu çıkar için övücülerin dillerinden ve kalemlerinden dökülen samimilikten ırak kelimelerden değil.
Zaman, uzun vadede, hakikî olanı sahte olandan, gerçek ileriyi geri olandan ayıran bir ödevlidir.
Dışı şatafatlı ve süslü, fakat temeli bozuk, maddesi çürük bir yapıyı, Arz da uzun zaman ayakta tutamaz, zaman da.
Nice şatafatlı yapılar, otuz yıl sonra yoktur; nice harabeler de bin yıl dayanır.
Sahtelerin ve sathîlerin övgüsünden korunan sevinsin. Güçsüzlerin, çekemeyenlerin yergisine uğrayan sevinsin. Bir dâva uğruna, yavaş yavaş, çetinliklerle boğuşa boğuşa, yergilerin en zehirlisinden tada tada, zaferini ancak ahundan boşalan terle kazana kazana, imtihan ola ola ilerleyen, şükretsin.
Sezai Karakoç-Günlük Yazılar 2
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder